Sok jabłkowy ze stuletnich żuławskich sadów

Od wieków sady owocowe były chlubą żuławskich gospodarzy. Opiewane przez podróżników i kronikarzy - jak np. słynne sady rodziny Sobieskich w Nowym Dworze Gdańskim, do których mieszkańcy mogli raz w roku wejść i kosztować  owoców do woli. Do zakładania i pielęgnacji drzew owocowych zachęcali w swoich kazaniach zarówno księża katoliccy jak i starsi gmin menonickich, wskazując przy tym nie tylko na biblijne odniesienia, ale i pożytek dla zdrowia rodziny.

Przeprowadzona w 2015 roku przez Klub Nowodworski inwentaryzacja starych sadów żuławskich wykazała ich olbrzymią ilość, różnorodność i w wielu przypadkach dobrą kondycję. Jak dotąd najstarszą jabłoń odkryto kilkaset metrów od wałów wiślanych w Palczewie - drzewo liczy sobie blisko 150 lat!

Mały Holender – dom podcieniowy w Żelichowie / Cyganku jesienią zamienia się w tłocznię owoców. Jabłka, z których tłoczymy sok, pochodzą ze starych przydomowych sadów z miejscowości Orliniec, Żelichowo, Drewnica, Orłowo, Stobiec, Stare Pole. Jabłonie w tych sadach są pozostałością wielowiekowej pracy gospodarzy, przystosowane doskonale do żuławskich warunków, nigdy nie traktowane środkami ochrony roślin, przez lata wyselekcjonowane tak aby zimą stanowiły smaczne źródło witamin.

Sok tłoczymy bezpośrednio w sadzie mieszając różne odmiany jabłek, dlatego poszczególne partie soku mogą różnić się nieco aromatem i smakiem. Najczęściej używane jabłka z historycznych odmian jabłoni to: 

- birnfoermigerapfel,

- antonówka,

- blutroter grawensteiner,

- halberstadter jungfernapfel,

- reinischer winterrambou,

- piękna z Herrnhut,

- boiken,

- szara reneta.

Technologia tłoczenia, którą stosujemy, to tradycyjna metoda polegająca na jakościowej selekcji zebranych jabłek, rozdrobnieniu ich, wytłoczeniu na prasie ramowej oraz łagodnej pasteryzacji w 82 C°. Soki przechowywane w chłodnym miejscu przetrwają do następnej jesieni. Soków nie filtrujemy nadmiernie, dlatego nie są klarowne i na dnie pojawia się osad z drobinek jabłka.